Her zaman söylerim. Bugün birilerine faydalı olan bir şey yapabiliyorsam bu kendime rol model olarak seçtiğim hocalarım sayesindedir. Evet, onları rol model alan, onlardan öğrenen, gösterdikleri yolda yürüyen bendim. Ama onlar olmasaydı da yürüyecek bir aydınlık bir yolum olmazdı. Herkes hayatı boyunca bir yolda yürür. Kimileri kendine doğru rol modelleri seçemediği için karanlık bir yola düşer. Kimileri şanssızdır etrafında yoluna ışık olacak çok az insan vardır. Kimileri dışa dönük mizaçla doğma şansına sahiptir, ne yapar eder kendine birilerini bulur. Ben ortalarda sayılırım. Çoğu insan da ortalardadır zaten.

Ama şimdi konumuz bu değil. Dağılmayalım. Konumuz benim yolumu aydınlatan hocalarımdan biri, çiğdem Kağıtçıbaşı. İlk dersin ilk beş dakikasında bütün dikkatimi çekmiş ve tüm dönem boyunca da bütün derslerini soluksuz dinlemiştim. Anlattığı şuydu:

İki kadın düşünün. Minibüste karşılıklı oturuyorlar. Bir tanesi diğerinin kendisini izlediğini fark edip oturuşunu düzeltiyor. İşte bu sosyal psikolojidir.

Belki büyük bir laf olacak, affedin, ama bence sosyal psikoloji bilmeyen bir klinik psikolog danışanlarına fayda edemez. Mutsuz olduğu ilişkisini bitiremeyen kadını korkaklıkla suçlar, iş yerinde kendisinden yaşça büyük patronuna karşı kendini savunamayan danışanına özgüvensiz der, orta yaşa gelmiş olmasına rağmen hala ailesiyle yaşayan birine büyüyememiş der. Çünkü şunu bilmez; insan ilişkisel bir varlıktır, ve  tek başınaykenki davranışları sosyal davranışlarından farklıdır. İnsan davranışı bulunduğu çevreden etkilenir.

Danışanlar da bu sebeple psiko-bio-sosyal dediğimiz eksende değerlendirilmelidir. Hem biolojik alt yapıları, hem psikolojileri hem de bulundukları sosyal çevre işin içine katılmalıdır. Bu derece kapsamlı bir değerlendirme yapma becerisini kazanmak çok uzun yıllar alır. Ve bu yüzden de bir seansla iş bitemez, bir kaç seans sadece bu değerlendirmeyi yapmakla geçer. İşte bu derece titizlenmeyi ben hocalarımdan öğrendim.

Ben de birilerine bir şekilde aydınlık olabiliyorsam daha ne isterim… Sevgiyle kal canım hocam. Mirasını kutlamaya devam edeceğiz.